Στις 6 Ιανουαρίου εορτάζουμε τα Άγια Θεοφάνεια του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού
Αφού ο Υιός και Λόγος του Θεού ενδύθηκε τον παλαιό Αδάμ, δηλαδή έγινε άνθρωπος και αφού εκτέλεσε όλα τα επιβαλλόμενα από τον ιουδαικό Νόμο, πήγε στον Ιωάννη, για να βαπτισθεί. Όχι γιατί ο Ίδιος το είχε ανάγκη, αλλά για να ξεπλύνει την ανθρωπίνη φύση από την ντροπή της αμαρτίας του Αδάμ και να ενδύσει την γυμνότητά της με την πρώτη στολή που αστραποβολά την Θεική λάμψη.
Ο Ιωάννης εκήρυττε το βάπτισμα της μετανοίας και έτρεχε προς αυτόν ολόκληρη η Ιουδαία. Ο Κύριος κηρύττει το βάπτισμα της υιοθεσίας και ποιος από αυτούς που έχουν ελπίσει σε Αυτόν δεν θα υπακούσει; Το βάπτισμα εκείνο (του Ιωάννου) ήταν η εισαγωγή, το βάπτισμα αυτό (του Κυρίου) είναι το τελειωτικό. Εκείνο ήταν η αποχωρήση από την αμαρτία, αυτό είναι η οικειώση με τον Θεό. Με την βάπτισή Του από τον Ιωάννη, ο Χριστός έδωσε ένα τέλος και στο τυπικό αυτό βάπτισμα, όπως τρώγοντας για τελευταία φορά το Ιουδαικό Πάσχα το κατάργησε και εγκαινίασε το Πάσχα της Καινής Διαθήκης.
Κατά την βάπτιση του Κυρίου φάνηκε ο Υιός Θεός, αλλά αποκαλύφθηκε και η Αγία Τριάδα, όπως χαρακτηριστικά ψάλλει και ο υμνωδός στο απολυτίκιο της εορτής: «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου Σου, Κύριε, η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις». Ο Υιός βαπτιζόταν, του Πατρός η φωνή ακουγόταν και το Άγιο Πνεύμα κατερχόταν «εν είδει περιστεράς». Έτσι ο Χριστός έγινε πρωτότοκος όλων εκείνων που αναγεννιούνται πνευματικά και ονομάζει αδελφούς όσους συμμετέχουν στην όμοια με Αυτόν γέννηση διά ύδατος και Πνεύματος.
Μόλις ο Χριστός βαπτίσθηκε, αγίασε όλη την φύση των υδάτων και έθαψε μέσα στα ρείθρα του Ιορδάνη, κάθε αμαρτία των ανθρώπων. Έτσι λοιπόν ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός ανακαίνισε και ανέπλασε τον παλαιωθέντα από την αμαρτία άνθρωπο και του χάρισε την ουράνια Βασιλεία. Αυτή η ενότητα ουρανού και γης, φανερώθηκε κατά την βάπτιση του Χριστού με το άνοιγμα των ουρανών.
Ο κατερχόμενος στον Ιορδάνη Θεάνθρωπος συντρίβει τις κεφαλές των αοράτων δρακόντων και ελευθερώνει το ανθρώπινο γένος από την εξουσία τους. Με την βάπτισή Του στον Ιορδάνη, ο Χριστός μας εξάγει από την σκιά του νόμου και μας εισάγει στην καινή Χάρη.
Ο Απόστολος Παύλος ομιλεί για την επιφάνεια της δόξας του Θεού. Αλλού τονίζει ότι διά Χριστού «επεφάνη η Χάρις του Θεού η σωτήριος πάσιν ανθρώποις». Στην επιφάνεια των ψευδών θεών η Εκκλησία αντέταξε την επιφάνεια του Αληθινού Θεού και Βασιλέως Χριστού, την αληθινή Θεοφάνεια. «Γη Ζαβουλών και γη Νεφθαλείμ, οδόν θαλάσσης πέραν του Ιορδάνου, Γαλιλαία των εθνών, ο λαός ο καθήμενος εν σκότει και σκιά θανάτου, φως ανέτειλεν αυτοίς». Με αυτή την προφητεία του Ησαίου, ο Ευαγγελιστής Ματθαίος αρχίζει να ομιλεί για την έναρξη της δημοσίας δράσεως του Κυρίου, της επιφανείας Του μεταξύ του λαού.
Απολυτίκιον. Ήχος α’.
Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε, η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις· του γαρ Γεννήτορος η φωνή προσεμαρτύρει σοι, αγαπητόν σε Υιόν ονομάζουσα· και το Πνεύμα εν είδει περιστεράς, εβεβαίου του λόγου το ασφαλές. Ο επιφανείς Χριστέ ο Θεός, και τον κόσμον φωτίσας δόξα σοι.
Η Υπακοή. Ήχος β’.
Ότε τη επιφανεία σου εφώτισας τα σύμπαντα, τότε η αλμυρά της απιστίας θάλασσα έφυγε, και Ιορδάνης κάτω ρέων εστράφη, προς ουρανόν ανυψών ημάς. Αλλά τω ύψει των θείων εντολών σου, συντήρησον Χριστέ ο Θεός, πρεσβείες της Θεοτόκου, και σώσον ημάς.
Κοντάκιον. Ήχος δ’. Αυτόμελον.
Επεφάνης σήμερον τη οικουμένη, και το φως σου Κύριε, εσημειώθη εφ’ ημάς, εν επιγνώσει υμνούντάς σε. Ήλθες εφάνης το φως το απρόσιτον.
Μεγαλυνάριον.
Άφεσιν πηγάζων τοις εξ Αδάμ, ο της αφθαρσίας, ανεξάντλητος ποταμός, εν τω Ιορδάνη, βαπτίζεται θελήσει· αντλήσωμεν ούν πάντες, ύδωρ σωτήριον.
